'Dit expertiseprofiel zet casemanagers dementie in hun kracht'

“In Nederland zijn ruim 300.000 mensen met dementie, van wie 70% thuis woont en wordt verzorgd door naasten. Het is belangrijk dat al deze cliënten en hun mantelzorgers op tijd een vast en vertrouwd aanspreekpunt hebben. Casemanagers dementie hebben de kennis om hen te begeleiden.” Gerben Jansen, voorzitter van de V&VN-afdeling Casemanagers Dementie, presenteert met trots het nieuwe expertiseprofiel casemanager dementie.

In een expertiseprofiel lees je wat iemand moet kunnen en weten om een bepaald vak uit te oefenen en welke verantwoordelijkheden daarbij horen. Jansen: “De werkzaamheden van dementieverpleegkundigen zijn door de jaren heen erg veranderd en het ‘oude’ profiel waarin gesproken wordt over dementieverpleegkundigen was echt aan vernieuwing toe. De nieuwe benaming en beschrijving doen meer recht aan de specialistische zorg die we leveren. Het maakt onze rol duidelijker voor betrokkenen, van collega’s tot opleiders.”

Samen de wijk in

De beroepsgroep gaat in de dagelijkse werkzaamheden niet veel verandering merken. Het inhoudelijke werk van de dementieverpleegkundige is afgelopen jaren al langzaam verschoven naar dat van een casemanager dementie, zoals dit nu op papier is gezet. “Het omgaan met mensen met dementie is specialistisch. We ondersteunen cliënten, maar begeleiden andere zorgprofessionals ook bij specialistische zorg. We werken nauw samen met verpleegkundigen en verzorgenden in de wijk en hebben een coachende rol binnen de wijkteams. Samen bieden we passende zorg aan onze cliënten. Dat blijven we zo doen”, legt Jansen uit.

Niet-pluisfase

Het nieuwe expertiseprofiel biedt mogelijkheden om casemanagers verder in hun kracht te zetten. Hierbij staan preventie en proactief handelen bovenaan het lijstje. “We mogen hulp bieden voordat de medische diagnose is vastgesteld en je aanvoelt dat er mogelijk sprake is van dementie. Dit noem je de niet-pluisfase. We gaan bijvoorbeeld in deze fase met familie in gesprek, kijken of thuiswonen verantwoord blijft en schuiven palliatieve zorg naar voren. Toch zijn sommige regio’s nog terughoudend. Wij willen zorgen dat casemanagers ook in die regio’s eerder worden betrokken.”

Unieke samenwerking

De afdeling van V&VN schreef het nieuwe expertiseprofiel samen met BPSW, de beroepsvereniging voor professionals in sociaal werk. “De twee ‘oude’, bijna gelijke expertiseprofielen casemanagers dementie (BPSW) en dementieverpleegkundigen (V&VN) brachten vaak verwarring bij opleiders, zorgverzekeraars en brancheorganisaties. Dankzij deze unieke samenwerking laten we de discussie over wie zich met welke vooropleiding casemanager dementie mag noemen achter ons.”

Helemaal tevreden zijn de beroepsverenigingen nog niet. Casemanagers met een sociaal werk achtergrond (BPSW) mogen zorgplannen maken, maar de legitimatie mag formeel alleen gedaan worden door een casemanager met een verpleegkundige achtergrond (V&VN). “Ons streven is dat we allemaal gelijkwaardig zijn in de uitvoering van ons vak. De één zal meer kennis hebben van onderliggende ziektebeelden, de ander meer ervaring met familiebanden. Maar dat maakt ons juist sterk. We kunnen elkaar ondersteunen tijdens cliëntbesprekingen.”