Ik ben teleurgesteld en voel me niet gehoord

Als wijkverpleegkundige sta ik dagelijks midden in de samenleving. Ik zie mensen op hun meest kwetsbare momenten en vang signalen op die anderen misschien niet zien. Ik vertrouw op mijn ervaring, kennis en intuïtie. Toch word ik soms niet serieus genomen door instanties die dat wel zouden moeten doen.

Ik ben teleurgesteld. Teleurgesteld in een andere zorgprofessional die mijn zorgen over een cliënt afdoet als ‘overbezorgdheid’. Teleurgesteld in een organisatie die moet opkomen voor het belang van oudere mensen die nog thuis wonen. Zij beloofde om onderzoek te doen naar een cliënt en de omgeving, maar stuurde mij vervolgens van het kastje naar de muur. 

Teleurgesteld ben ik ook in een organisatie die dienstdoet als meldpunt voor huiselijk geweld. Medewerkers van deze organisatie gaan wel op huisbezoek, maar prikken niet door de situatie heen. Het dossier wordt gesloten, zonder dat er verder actie is ondernomen. Teleurgesteld ben ik in een overheidsinstantie die niet terugbelt na een melding. 

Het gaat hier niet om een lichte frustratie. Doordat mijn signalen keer op keer genegeerd zijn, hebben mijn cliënten – maar ook zeker mijn collega’s en ik zelf – gevaar gelopen. En dat alles had mogelijk kunnen worden voorkomen als er was geluisterd naar de wijkverpleegkundige, de verzorgende en/of de helpende.

Wat veel instanties niet lijken te begrijpen, is dat mijn collega’s en ik degenen zijn die het dichtst bij de cliënt staan. Wij zijn degenen die de verhalen horen, die de blauwe plekken zien. Wij zien het als een cliënt financieel wordt uitgekleed. Wij zien het als er niet voldoende eten en drinken in huis is en als er geen schone kleding meer is. Ook merken wij het op als cliënten bang zijn voor hun partner, kinderen of een andere mantelzorger. 

Wij worden aangesproken door buren dat zij niet kunnen slapen van het geschreeuw, dat zij bang zijn dat er vandaag of morgen iets ernstigs gaat gebeuren met hun buurman of buurvrouw.

Wij merken ook dat mensen eenzaam zijn en dat de familie geen actie onderneemt om die eenzaamheid op te lossen. Ook zien wij in dat de familie niet wilt hebben dat hun ‘dierbare’ gaat verhuizen. Zo verliezen zij immers de controle. 

Bureaucratisch geneuzel

Wij zijn degenen die het grotere plaatje kunnen zien, omdat wij de tijd nemen om te kijken. Ik vertrouw op mijn onderbuikgevoel en dat heeft mij nog nooit in de steek gelaten. Als professional verwacht ik samenwerking, geen tegenwerking en al zeker geen strijd. Wanneer ik een melding doe, wil ik dat die serieus wordt genomen en niet wordt afgedaan met bureaucratisch geneuzel of de conclusie ‘te weinig bewijs’. 

De gevolgen van niet handelen zijn te groot. Te groot voor de cliënt, maar ook voor ons als zorgprofessionals.

Ik schrijf dit niet om met een vinger te wijzen, maar omdat ik weet dat ik niet de enige ben. Zo veel collega’s lopen tegen hetzelfde muurvaste systeem aan. Het is tijd dat we gehoord worden! Het wordt tijd dat instanties beseffen dat wij niet zomaar aan de bel trekken en alarm slaan.

Mijn oproep is simpel: luister. Neem onze signalen serieus. Vertrouw op ons professionele oordeel. Alleen samen kunnen we het verschil maken. Want niemand zou zich zo machteloos mogen voelen als het om het welzijn van onze meest kwetsbaren gaat.